‘Duurzaam produceren wordt de standaard’

Datema is zelf ook nog praktiserend melkveehouder, samen met een compagnon. Hij gaf in zijn verhaal duidelijk aan dat de positie waar de boer zich in bevindt, een lastige is. Boeren zijn aan allerlei andere partijen gebonden via afspraken en verplichtingen. Die maken het vrijwel onmogelijk om eigen keuzes te maken. De visie van de Rabobank is dat het bestaansrecht van de agrofood in Nederland gebaseerd moet worden op een True Value-methode. Dit is de marktprijs plus de sociale en milieukosten van een product. Door deze kosten inzichtelijk te maken en door te belasten, zal een systeemverandering in gang gezet worden.

Transitiepaden en bedrijfstypes

Rabobank wil bijdragen aan het stimuleren van de verduurzaming van de agrofood. Dit doet ze door het geld dat de Rabobank had gereserveerd voor het niet gerealiseerde landbouwakkoord in te zetten. Dit doet de bank door het ondersteunen van vijf verschillende transitiepaden. Kern van de transitiepaden is dat de boerenondernemer zelf een keuze moet maken welke kant hij op gaat. Dit in de wetenschap dat niet alles overal kan. De transitiepaden zijn: verplaatsen, extensiveren, omschakelen, innoveren en stoppen. Voor agrarisch ondernemers ziet de bank drie belangrijke bedrijfstypes ontstaan in de tijdhorizon tot 2040. Dit zijn hightech, natuurinclusief en een multifuncionele landbouw.

Leren verlangen

Datema sloot zijn verhaal af met een uitspraak van Antoine de Saint Exupéry: Als je een schip wilt bouwen, moet je werklui niet opdragen hout te verzamelen, je moet niet het werk verdelen en orders geven. Leer in plaats daarvan mensen eerst te verlangen naar de eindeloze zee. De aanwezigen beluisterden de lezing van de heer Datema positief kritisch. Er waren veel vragen. Voor de beantwoording van deze vragen was ruimschoots de tijd, ook na de officiële sluiting van de bijeenkomst.