Berno Strootman, rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving heeft op woensdag 29 augustus gesproken met de VALA over hun ingediende GLB pilot ‘Naar vijftig tinten groen in het kleinschalige cultuurlandschap’. Rob Geerts en Arie Schoemaker van Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek (VALA) hebben het aanbod van het College van Rijksadviseurs aanvaard en zijn als eersten in gesprek gegaan met de rijksadviseur en zijn medewerkers. Dit overleg leverde bruikbare adviezen en suggesties voor deze pilot.
Omdat behoud van het coulissenlandschap voor Winterswijk én de Achterhoek een belangrijk item is, ontving burgemeester van Winterswijk Joris Bengevoord, tevens in zijn functie als Dagelijks Bestuurslid van de Regio Achterhoek, persoonlijk de Rijksadviseur en zijn medewerkers op het gemeentekantoor van Winterswijk.
Na kennis gemaakt te hebben met de burgemeester, volgde een korte voorstelronde. Arie Schoemaker en Rob Geerts schetsten recente ontwikkelingen en dilemma’s waarmee het collectief VALA in de Achterhoek te maken hebben als het gaat om de kwaliteit en het behoud van het landschap. Grote infrastructurele werken, zoals de vernieuwde N18, Tennet 380 kV hoogspanningsleiding hebben veel impact op het aanzien van het landschap. Ook de ingezette energietransitie, die mogelijk leidt tot meer windmolens en zonnepanelen, zorgen voor een verandering in het landschap. Maar ook de schaalvergroting in de melkveehouderij, (mest)wetgeving (o.a. derogatie) en EU beleid (stringente controle op perceelregistratie) staan bepaalde ontwikkelingen en mogelijkheden om te komen tot een ander landgebruik in de weg.
Berno Strootman, zelf opgegroeid in het kleinschalige cultuurlandschap van Twente, had waardering voor ons ingediende voorstel en was vooral gecharmeerd van “het op waarde zetten van het landschap”.
Adviezen en suggesties voor GLB-pilot
Kwaliteit landschap is een belangrijk item voor het Adviescollege. Strootman spreekt dan ook van Landschapinclusieve landbouw. Het beeld dat Arie en Rob schetsten over het hele speelveld waarin een boer zich bevindt, werd als verhelderend ervaren en droeg bij aan de bewustwording dat verschillende factoren bepalen of een boer een verandering wil of kan toepassen binnen zijn bedrijfsvoering.
De rijksadviseur gaf ons een aantal adviezen mee om bij de uitwerking van de pilot rekening mee te houden:
- Gezien het budget kunnen slechts een beperkt aantal bedrijven meedoen per gebied: Zet dus in op één of twee clusters en ga niet versnipperd over de gebieden bedrijven werven;
- Stel een ambitiedocument op, maak een plan voor de verdere toekomst van zo’n clustergebied en ontkoppel het ruimtelijke toekomst beeld van de transformatie van de landbouw (overgaan naar andere productiemethoden). Waar wil je naar toe op de lange termijn?
- Werk met twee termijnen:
- korte termijn: maak een landschappelijk raamwerk;
- lange termijn (10-15 jaar): verandering in wijze van de landbouwproductie;
- Zorg dat in de groep meerdere vooruitstrevende boeren zitten.
We gaan nu als VALA nadenken hoe we deze adviezen kunnen meenemen in de uitwerking van onze pilot. Verder deed de rijksadviseur het aanbod om vanuit het College mee te denken en kennis in te brengen voor het opstellen van het ambitiedocument.
Het bezoek van de rijksadviseur en twee van zijn medewerkers is als zeer zinvol ervaren. We raden alle andere pilots dan ook aan om met Berno Strootman in gesprek te gaan en zijn visie te horen op je eigen pilot.